ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวนครสวรรค์ ส่งเสริมกลุ่มผู้ผลิต “เมล็ดพันธุ์ข้าว”

กลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวบ้านท่าไม้ อำเภอชุมแสง นครสวรรค์ จากเดิมที่มีวิถีชีวิตแบบชาวนาทั่วไป เกษตรกรทำนาแบบต่างคนต่างทำ ส่งผลผลิตข้าวจำหน่ายให้กับโรงสีข้าวในชุมชน กระทั่งประสบปัญหาขาดแคลน “เมล็ดพันธุ์”ในการเพาะปลูกและราคาข้าวตกต่ำ ต้นทุนการผลิตสูง เกษตรกรในชุมชนขาดรายได้ในครัวเรือน

               

ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวนครสวรรค์ ได้เข้ามาส่งเสริมให้เกษตรกรรวมกันเป็นกลุ่ม เพื่อผลิต “เมล็ดพันธุ์ข้าว” ส่งให้ศูนย์ฯ โดยศูนย์ฯ ส่งเจ้าหน้าที่เข้ามาให้คำแนะนำขั้นตอนในการผลิต “เมล็ดพันธุ์ข้าว”คุณภาพดี ตามมาตรฐานกรมการข้าวกำหนด ทำให้ผลิตข้าวได้ผลผลิตสูง และราคาจำหน่ายสูงกว่าท้องตลาด เกษตรกรรายได้ดีขึ้นชีวิตความเป็นอยู่ก็ดีขึ้นตามไปด้วย

นายวีระ เรือนทอง ประธานกลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์บ้านท่าไม้ อำเภอชุมแสง จังหวัดนครสวรรค์ กล่าวว่า ทางศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวนครสวรรค์ได้ให้เจ้าหน้าที่ เข้ามาแนะนำและส่งเสริมให้เกษตรกรมีการรวมกลุ่มในการจัดทำแปลงผลิต “เมล็ดพันธุ์ข้าว” ให้ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวนครสวรรค์ และโดยเจ้าหน้าที่ศูนย์ ฯ ให้คำแนะนำในการจัดการแปลงเพื่อผลิต “เมล็ดพันธุ์ข้าว”

โดยทางสมาชิกกลุ่มที่มีความสนใจ มีพื้นที่ที่เหมาะสมในการผลิตเมล็ดพันธุ์ มาร่วมจัดทำแปลง ซึ่ง “เมล็ดพันธุ์ข้าว” สำหรับจัดทำแปลงผลิตเมล็ดพันธุ์นั้น ทางสมาชิกกลุ่มต้องใช้เมล็ดพันธุ์ข้าวที่ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวนครสวรรค์ จัดหาให้เท่านั้น โดย”เมล็ดพันธุ์ “แบ่งเป็นชั้นพันธุ์หลัก หรือชั้นพันธุ์ขยาย กลุ่มประชุมจัดสรรเมล็ดพันธุ์ให้สมาชิกเพื่อผลิตให้ได้ตามเป้าหมายการผลิตที่กลุ่มได้รับ นอกจากนี้เจ้าหน้าที่ศูนย์ฯ ยังลงพื้นที่ติดตามให้คำแนะนำการจัดการเรื่องแมลงศัตรู โรคข้าว ที่จะส่งผลกระทบต่อผลผลิตและคุณภาพเมล็ดพันธุ์ข้าว

รวมถึงการตรวจตัดข้าวพันธุ์ปนในแปลงเพื่อให้แปลงผลิต “เมล็ดพันธุ์” มีคุณภาพมาตรฐานตามที่กรมการข้าวกำหนด ช่วยให้สมาชิกมีความรู้ ความชำนาญในเรื่องการจัดทำแปลงผลิตเมล็ดพันธุ์มากขึ้นซึ่งการผลิตเป็นเมล็ดพันธุ์ข้าวจำหน่ายนั้น ช่วยทำให้เกษตรกรที่เป็นสมาชิกกลุ่มและผลิตเมล็ดพันธุ์นั้นมีรายได้เพิ่มขึ้นมากกว่าเดิมที่ผลิตข้าวจำหน่ายให้โรงสีในพื้นที่ เกษตรกรในชุมชนมีชีวิตความเป็นอยู่ดีขึ้น กินดี อยู่ดี แล้วก็เริ่มขยายพื้นที่การทำแปลงผลิตเมล็ดพันธุ์เพิ่มขึ้น ศักยภาพของการ “ผลิตเมล็ดพันธุ์”ข้าวของกลุ่มสามารถผลิตได้ตามเป้าหมายมีพื้นที่การจำหน่ายที่ชัดเจน เมื่อเกษตรกรทำนาไม่ขาดทุน กำไรในแต่ละปีจึงเป็นสิ่งที่ยั่งยืน

                                                   โอภาส ประภัสโร  

นายโอภาส ประภัสโร นักวิชาการเกษตรชำนาญการ  ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวนครสวรรค์ กล่าวว่า เกษตรกรที่จะจัดทำแปลงผลิต“เมล็ดพันธุ์ข้าว”นั้น ทางศูนย์ฯจะเน้นไปเกษตรกรที่มีการรวมกลุ่ม มีการบริหารจัดการดี มีสมาชิกที่พร้อมรับฟัง และปฏิบัติดูแลรักษาตามคำแนะนำของเจ้าหน้าที่ศูนย์ ฯ

รวมถึงมีพื้นที่ที่เหมาะสมในการจัดทำแปลงผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว และแปลงผลิตเมล็ดพันธุ์จะต้องผ่านมาตรฐานการตรวจแปลงขยายพันธุ์ตามมาตรฐานแปลงขยายพันธุ์ โดยคณะกรรมการตรวจตัดสินคุณภาพแปลง เมื่อทำการเก็บเกี่ยวเมล็ดพันธุ์จากแปลงผลิตเมล็ดพันธุ์ ก่อนนำส่งเข้าสู่ขั้นตอนการจัดซื้อ และปรับปรุงสภาพ จะมีการสุ่มตรวจสอบคุณภาพเมล็ดพันธุ์ข้าวเบื้องต้น และหากผ่านมาตรฐานคุณภาพตามระเบียบกรมการข้าวแล้ว จึงนำเมล็ดพันธุ์ข้าวดังกล่าวเข้าสู่โรงงานปรับปรุงสภาพเมล็ดพันธุ์ข้าวต่อไป

กลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวบ้านท่าไม้ เป็นกลุ่มที่มีความเข้มแข็ง มีกฎ กติกาในการรวมกลุ่มที่ชัดเจน มีคณะกรรมการบริหารกลุ่มที่แบ่งหน้าที่รับผิดชอบ มีระบบควบคุมภายในของกลุ่มจากความเข้มแข็งนี้ เมื่อกลุ่มประสบปัญหา ก็จะมีการประชุมสมาชิกเพื่อร่วมกันวิเคราะห์ปัญหา อุปสรรคต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น

สรุปผลและหาแนวทางแก้ไขและพัฒนากลุ่มให้ก้าวหน้ามากยิ่งขึ้น ซึ่งพื้นที่ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวของกลุ่มค่อนข้างเยอะโดยการผลิตเมล็ดพันธุ์ กลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวบ้านท่าไม้ จะแบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ ส่วนหนึ่งผลิตให้กับศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวนครสวรรค์ ส่วนหนึ่งก็ผลิตให้กับภาคเอกชนทั่วไป และสิ่งที่เห็นได้ชัดของกลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวบ้านท่าไม้คือ กลุ่มมีความพร้อม ตั้งแต่ตัวเกษตรกรที่เป็นสมาชิก รวมถึงเครื่องมือทางการเกษตรต่างๆ ที่ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตข้าว เช่น เครื่องช่วยเพาะกล้า รถปักดำ โดรนพ่นสารเคมี เป็นต้น

              

ปัจจุบันกลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวบ้านท่าไม้ มีสมาชิกทั้งสิ้น 50 ราย  มีการรวมกลุ่มที่เข้มแข็ง มีการบริหารจัดการอย่างเป็นระบบ และครบวงจรทุกกระบวนการ ตั้งแต่การเพาะกล้า ดำนา การดูแลควบคุมคุณภาพแปลงตั้งแต่การเพาะปลูก จนถึงขั้นตอนการเก็บเกี่ยว ในปัจจุบันกลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวบ้านท่าไม้ สามารถผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวได้คุณภาพมาตรฐานให้แก่ศูนย์ฯ และผลิตจำหน่ายให้ภาคเอกชน รวมถึงเกษตรกรจากพื้นที่อื่นๆ เป็นการต่อยอด สร้างรายได้สู่ชุมชนอย่างมั่นคงและยั่งยืน

              

ก็อยากจะขอฝากให้กลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวบ้านท่าไม้ มีความเข้มแข็งแบบนี้ตลอดไปนะครับ และก็สามารถผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวที่มีคุณภาพดีๆยิ่งๆ ขึ้นไป เพื่อจะได้เป็นแหล่งผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดีกระจายในชุมชน และเป็นจุดเรียนรู้ทางวิชาการในเรื่องการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวให้แก่ผู้สนใจทั้งในและนอกพื้นที่ต่อไป นายโอภาส กล่าว